Mùa thu ở Helsinki lạnh như mùa đông ở Việt Nam, nhiệt độ về đêm thường dưới 10 độ C. Mấy ngày trước khi diễn ra Hội nghị cấp cao Á - Âu lần thứ 6 (ASEM - 6), chiều nào Helsinki cũng mưa và rét chẳng khác mấy mưa phùn gió bấc ở ta.

Thành phố Helsinki nằm ngay trên bờ Vịnh Phần Lan nên mùa này gió biển thổi vào buốt giá. Nhưng dường như trong thời tiết khắc nghiệt đó đang ẩn chứa nhiều điều kỳ bí và ấm áp theo kiểu riêng có của người phương bắc…

Nơi mặt trời không ngủ
Helsinki không cổ kính như các thành phố châu Âu khác nhưng hiện đại và tiện nghi. Người lái xe taxi nói rằng thành phố này bị Thế chiến II tàn phá gần như hoàn toàn. Phần lớn công trình kiến trúc nơi đây hiện nay đều được xây dựng thời kỳ 1950-1970.

Helsinki là một thành phố văn minh, sạch sẽ, gọn gàng và ngăn nắp như một tủ kính. Các nhà hàng, cửa hiệu đều kinh doanh bên trong địa giới của mình chứ không lấn chiếm vỉa hè như ở nhiều thành phố châu Á.

Điều này khiến cho vỉa hè các con phố luôn thông thoáng giúp cho người đi bộ dễ dàng và an toàn. Phương tiện giao thông công cộng chủ yếu ở Helsinki là xe điện bánh ray và xe buýt. Xe điện bánh ray ở đây hiện đại hơn nhhiều so với tàu điện Hà Nội trước đây nhưng cũng chạy lừ đừ.

Helsinki cũng có hệ thống xe điện ngầm nhưng chỉ một đường ngắn chừng vài km. Có lẽ do dân số ở thành phố không nhiều lắm, chưa đầy 1 triệu người, nên sức ép vận tải công nhân viên chức đi lại công sở hàng ngày không lớn như ở Tokyo, Paris, Matxcơva hay New York.

Dân Phần Lan đi lại chủ yếu bằng xe hơi gia đình. Trên đường cao tốc thấy rất nhiều xe hơi đắt tiền do các hãng nổi tiếng như Volvo, BMW, Fiat, Renault... chứng tỏ mức sống của người dân nước này rất cao.

Hệ thống đường bộ của Phần Lan thì tuyệt vời, không thể bình luận gì thêm. Gần như tất cả quốc lộ ngoại đô đều là đường cao tốc chất lượng cao. Hai bên đường không có nhà dân phố hóa như ở ta, thay vào đó là những hàng bạch dương cao vút.

Mùa này lá bạch dương bắt đầu bắt đầu ngả màu vàng. Thân cây màu trắng như tuyết với những khoang đốm cao vút, lá nhỏ hình tròn bám trên những cành ngắn và mềm duyên dáng như một thiếu nữ. Nghe nói giống cây bạch dương Phần Lan được các nhà sinh học bảo tồn từ nguồn gen quí của giống cây bạch dương chỉ có ở phương bắc.

Những ngày này ở Helsinki đã 9 - 10 giờ đêm mà trời vẫn còn nắng. Nước này có nhiều ngày mặt trời không bao giờ lặn.

Do vị trí ở gần cực bắc bán cầu, mỗi năm Phần Lan có khoảng 73 ngày mặt trời không đi ngủ. Đó là những đêm trắng nổi tiếng vào mùa hè mà các nghệ sĩ, thi sĩ, văn hào đã phải tốn biết bao giấy mực để mô tả hiện tượng kỳ lạ của thiên nhiên như một thứ đặc sản của bắc Âu. Về mùa đông, tuy ở Helsinki vẫn có nắng nhưng mặt trời lại ở rất thấp sát đường chân trời. Hiện tượng kỳ lạ đó kéo dài khoảng 51 ngày mỗi năm.

Sau công việc, không thể thiếu Sauna

Người Phần Lan thường tự hào tắm xông hơi hay “sauna” là một phát minh tuyệt vời của ông cha họ. Sauna ở Phần Lan gắn liền với đời sống hàng ngày của dân nước này như một thương hiệu quốc gia.

Dân số Phần Lan chỉ có hơn 5 triệu người thế mà theo thống kê trên toàn quốc có hơn 2 triệu phòng sauna. Gần như gia đình nào cũng có ít nhất một phòng sauna, phường xóm nào cũng có ít nhất một nhà sauna công cộng.

Trong phòng khách sạn Radison Seaside nơi tôi ở cũng có một phòng sauna riêng cho khách tự phục vụ. Mọi phương tiện để thực hiện một cuộc xông hơi đã có sẵn trong phòng tắm.

Sàn gỗ thông của phòng sauna nhẵn thín và thơm phức. Khách chỉ cần đặt đồng hồ thời gian và nhiệt độ theo nhu cầu là đã có thể hưởng thụ một cuộc sauna tuyệt vời kiểu Phần Lan.

Các thứ dầu thơm mùi thảo dược tự nhiên tạo cho người xông hơi cảm giác thư giãn đến từng tế bào cơ thể. Hầu như tại khách sạn nào ở Phần Lan cũng có một tầng dành riêng cho khách được sauna miễn phí.

Tương tự như tắm Rotenburo (tắm nước suối nóng nude và lộ thiên) của người Nhật, sauna của người Phần Lan nam nữ cũng không tắm chung, trừ trường hợp những người thân trong gia đình.

Mới hơn 9 giờ tối ngày thứ bảy (giờ địa phương), trên chuyến xe buýt chở các nhà báo quốc tế từ khách sạn đến nơi dự tiệc chiêu đãi nhân dịp Hội nghị ASEM-6, có người hỏi vì sao mới giờ này mà đường phố Helsinki đã vắng tanh?

Ông Juha Markkanen, Tham tán Bộ Ngoại giao Phần Lan dẫn đoàn cho biết hầu hết dân Helsinki giờ đó đang bận tắm xông hơi trước khi dùng bữa cơm tối đoàn tụ gia đình hiếm hoi trong tuần.

Với người Phần Lan, một trong những bí quyết đảm bảo đàm phán kinh doanh thành công là rủ đối tác đi tắm xông hơi.

Tại phòng sauna, hai đối tác thương mại có dịp nói chuyện với nhau không chính thức về những vấn đề cùng quan tâm. Sự thư giãn của cơ thể trong phòng xông hơi do tác động của nhiệt độ và mùi thơm thảo dược tạo ra cảm hứng và sự dễ dàng hơn cho các đối tác tìm kiếm cơ hội kinh doanh đi đến thỏa thuận kết thúc các hợp đồng khó.

Có lẽ vì kỹ xảo này mà các hội nghị ở Phần Lan thường được bắt đầu một cách rất chính thức và trang trọng sau đó chuyển dần sang các cuộc trao đổi tiếp xúc không chính thức. Tiếp theo là một cuộc tắm sauna và kết thúc bằng bữa ăn rất ngon.

Xã hội hóa viễn thông

Đất nước Phần Lan nổi tiếng vì nơi đây chính là nơi khai sinh ra hãng sản xuất điện thoại di động hàng đầu thế giới Nokia. Thế nên, không có gì khó hiểu khi viễn thông di động đã phổ cập hóa đời sống người dân Helsinki.

Ngày đầu tiên sang Helsinki, tôi được anh Nguyễn Thành Huy, Tùy viên Đại sứ quán Việt Nam tại Phần Lan cho một simcard điện thoại địa phương mệnh giá tiền trả trước 10 euro. Nhờ nó, tôi liên lạc thoải mái với người thân ở Việt Nam và giao dịch tại Phần Lan bằng số di động mới.

Một thống kê cho biết hiện nay khoảng 90% dân số Phần Lan sử dụng ít nhất một điện thoại di động. Công nghệ thông tin ở Phần Lan được xã hội hóa cao độ đến mức từ trẻ con đến người lớn ai cũng có điện thoại di động, gần như ai cũng biết sử dụng Internet, email.

Tại nhà riêng, trong trường học, công sở... chỗ nào cũng internet. Ông Juha Markkanen thuộc Bộ Ngoại giao Phần Lan cho biết mấy năm qua kinh tế Phần Lan vượt qua được thời kỳ dài suy thoái chính là nhờ nước này mở được thị trường điện thoại di động ở châu Á.

Sự thành công mấy năm qua của hãng điện thoại Nokia trên thị trường thế giới, đặc biệt là tại Trung Quốc được coi là cứu tinh cho nền kinh tế Phần Lan. Tuy nhiên giá sử dụng Internet ở Helsinki đối với khách du lịch không rẻ, 8 euro/60 phút.

Các khách sạn ở Helsinki thường cung cấp password cho khách dùng miễn phí trong hệ thống wifi nội bộ nhưng mỗi password chỉ có hiệu lực trong 24 giờ.

Nếu muốn dùng thêm, khách phải liên hệ với lễ tân khách sạn để xin password khác. Riêng về điều này, ở Phần Lan có phần chặt chẽ hơn ở Việt Nam.

(Theo Tiền Phong)