Chợ đồ cũ
P.Lagerkvist Hàng ngày trên đường đến nhiệm sở dù muốn hay không tôi vẫn phải đi ngang qua một cái chợ ngoài trời hỗn độn chuyên bán những đồ cũ nát, nhớp nhúa. Trên những phiến đá lát đường bẩn thỉu người ta bày bán đủ mọi món đồ cũ. Những người mua thì ngụp đầu trong núi đồ bẩn thỉu, cũ rích để tìm những thứ hợp với mình, rồi những món nữ trang rởm rít rẻ tiền và quê mùa. Những người bán hàng không ngớt mồm rao rả đến nhàm tai những món đồ ăn cắp và những thứ đã dùng chán giờ mang ra bán rẻ. Không khí ban mai lành lạnh trong lành nhưng trong khu chợ thì bốc lên mùi hôi thối và mục nát giữa những tiếng rao the thé và những lời ngã giá nì nèo. Làm sao người ta có thể bán mua những thứ giẻ rách này được nhỉ? Mỗi lần đi ngang qua khu chợ này là tôi lại thấy buồn bã và rất khó chịu. Những ánh mắt của những con người nghèo khổ, rách rưới làm tôi thấy chán ngán.
Liệu khi nào thì ở đây người ta sẽ bày bán những bộ quần áo lành lặn, sạch sẽ? Liệu khi nào thì trên những quầy hàng người ta sẽ căng những tấm vải trắng để bày bán những món đồ trang sức thật có gắn đá quý đây?
Một lần tôi gặp một ông lão tóc bạc trắng như tuyết cũng đang bới tung núi quần áo cũ kỹ bốc mùi ẩm mốc.
- Làm gì mà anh phải nhăn mũi, cau mày vậy? – Ông già hỏi tôi. Anh không thấy rằng mọi người rất thích cái chợ này hay sao? Tại sao phải lấy đi niềm vui nhỏ bé ấy của họ? Mọi người rất vui vì có chợ đồ cũ này. Không phải tự nhiên mà lúc nào chợ cũng chật cứng người. Giả sử thay vào đó là cái chợ toàn bán đồ sạch sẽ, những súc vải thơm phức như anh nghĩ thì liệu còn đông người đến mua như thế này không? Hoặc giả người ta sẽ bày bán những đồ trang sức xịn, đắt tiền thì liệu ai có đủ tiền mua không? Chỉ có những thứ rẻ tiền, những đồ trang sức rởm mới hợp túi tiền của tất cả mọi người. Chẳng nhẽ những đồ làm nhái ấy không có chút giá trị nào sao? Chẳng nhẽ chúng không lấp lánh lên như những ánh mắt rạng rỡ của những người hạnh phúc vì mua được chúng hay sao? Nếu lấy đi của họ niềm an ủi nhỏ nhoi mà họ đã quen từ bấy lâu nay thì làm sao họ có thể hạnh phúc được nữa.
- Thế bây giờ ông lão nghĩ rằng họ hạnh phúc thật sao? - Tôi hỏi ông già và nhìn chiếc vòng nhựa làm giả pha lê lấp lánh mà ông già vừa cầm lên tay.
- Đúng thế. - Ông già cẩn thận đặt chiếc vòng lại quầy hàng bẩn thỉu và đáp - Thế theo anh thì hạnh phúc là gì?